Čínská technologická společnost Alibaba tento týden oficiálně představila Qwen3, nejnovější generaci svých velkých jazykových modelů (LLM), které mají podle tvrzení firmy potenciál konkurovat i těm nejlepším modelům od amerických gigantů, jako jsou OpenAI nebo Google.
Nová modelová řada zahrnuje jak husté modely, tak modely s architekturou kombinace expertů (MoE), přičemž některé z nich jsou již dostupné pod otevřenou licencí na platformách Hugging Face a GitHub. Alibaba tak pokračuje ve své snaze hrát klíčovou roli v globální AI komunitě, a to i přes sílící omezení přístupu k výkonným čipům ze strany Spojených států.
Modely Qwen3 se liší svou velikostí – od nejmenších s 0,6 miliardy parametrů až po vlajkovou loď s označením Qwen3-235B-A22B, která disponuje 235 miliardami parametrů. Tento parametr odkazuje na množství naučených vazeb mezi vstupními daty a odpověďmi modelu – čím více parametrů, tím větší je obvykle výkonnost, ale také výpočetní náročnost. Alibaba tvrdí, že některé její modely dosahují srovnatelných nebo dokonce lepších výsledků než špičkové produkty západních technologických lídrů.
Modely Qwen3 byly navrženy jako hybridní systémy, které dokážou rychle reagovat na jednoduché požadavky, ale zároveň mají schopnost „uvažovat“ o složitějších problémech, i když za cenu vyšší latence. Tento flexibilní přístup umožňuje uživatelům volit mezi rychlostí a hloubkou zpracování, což může být výhodné zejména ve firemním prostředí, kde se často pracuje s různorodými typy úloh.
Tým stojící za Qwen v blogovém příspěvku uvedl, že modely byly navrženy s důrazem na efektivní správu rozpočtu na výpočetní výkon, a uživatelé si tak mohou sami nastavit, kdy má model „uvažovat“ a kdy využít jednodušší variantu výpočtu. Některé z modelů zároveň využívají architekturu kombinace expertů (Mixture of Experts, MoE), která umožňuje rozdělit vstupní úlohy mezi menší specializované části systému. To snižuje výpočetní zátěž a zvyšuje efektivitu při zpracování dotazů.
Společnost dále uvedla, že Qwen3 podporuje 119 jazyků a byl trénován na rozsáhlém datovém souboru obsahujícím více než 36 bilionů tokenů. Tréninkové datasety zahrnovaly jak tradiční texty jako učebnice, tak i datové páry otázek a odpovědí, úryvky kódu či data vygenerovaná jinými modely. Díky této rozmanitosti se Qwen3 výrazně posunul oproti předchozí generaci Qwen2, a to jak ve výkonnosti, tak v jazykovém pokrytí.
Největší a nejvýkonnější model Qwen3 – Qwen3-235B-A22B – dosáhl výborných výsledků v několika veřejně dostupných testech. Na platformě Codeforces, zaměřené na programátorské soutěže, překonal o3-mini od OpenAI i Gemini 2.5 Pro od Google. Podobně si vedl i v matematickém benchmarku AIME a v testu BFCL, který hodnotí schopnost modelu „uvažovat“ nad komplexními problémy. Přesto však tento konkrétní model zatím není veřejně dostupný.
Z hlediska otevřeného přístupu je největším dostupným modelem Qwen3-32B, který podle výsledků od Alibaby předčil model o1 od OpenAI v několika testech, včetně LiveCodeBench, což je benchmark zaměřený na schopnosti modelu psát kód v reálném čase. Qwen3-32B si tak udržuje silnou pozici i v porovnání s proprietárními systémy.
Alibaba také upozorňuje, že modely Qwen3 vynikají v přesném následování pokynů, volání externích nástrojů a zachování formátování specifických datových struktur, což jsou dovednosti důležité například v oblasti automatizace podnikových procesů.
Rozmach modelových řad, jako je Qwen, přichází v době, kdy se západní vlády snaží omezit přístup čínských firem k špičkovým výpočetním čipům, které jsou klíčové pro trénink pokročilých modelů. Spojené státy zavedly několik kol exportních omezení, která se dotýkají i čipů vyráběných mimo USA, pokud v sobě obsahují americké technologie. Tento tlak ale zatím nevedl k utlumení čínských ambicí – spíše naopak.
Spoluzakladatel a generální ředitel společnosti Baseten, Tuhin Srivastava, označil uvedení Qwen3 za další důkaz, že otevřené modely z Číny drží krok s uzavřenými západními alternativami. Uvedl, že i přes americká omezení budou podobné modely „nepochybně používány na domácím trhu“, protože firmy si budují vlastní řešení na míru a zároveň využívají komerčně dostupné systémy od hráčů, jako jsou OpenAI nebo Anthropic.
Alibaba zpřístupňuje modely Qwen3 nejen formou stahování, ale také prostřednictvím cloudových platforem, včetně Fireworks AI a Hyperbolic, čímž zajišťuje jejich snadnou integraci do firemního prostředí.
Do połowy bieżącego tygodnia pierwsza kryptowaluta zyskała ponad 4%, licząc na przewidywane łagodzenie polityki pieniężnej przez Fed, które, według analityków i uczestników rynku może znacząco zmienić układ sił na rynku kryptowalut.
Posiedzenie Fed jest uznawane za jedno z bardziej nietypowych i budzących niepokój, głównie ze względu na wcześniejszą ostrą krytykę ze strony prezydenta USA, Donalda Trumpa.
W środę, 17 września, rynek kryptowalut zdecydowanie się ożywił. Najlepiej radził sobie Bitcoin, który w pewnym momencie osiągnął poziom 117 000 USD, po czym lekko się skorygował, spadając w okolice 116 780 USD.
W tym tygodniu Bitcoin wyznacza kierunek dla całego rynku, zyskując ponad 4% i przekraczając poziom 116 000 USD. Wzrostom sprzyjają oczekiwania na potencjalne obniżki stóp procentowych przez Fed.
Spekulacje na temat cięcia stóp znacząco podbiły kapitalizację Bitcoina powyżej 2 bilionów dolarów, co przełożyło się na wzmocnienie pozycji tej kryptowaluty po kilku tygodniach zmienności.
W IV kwartale rynek kryptowalut może doświadczyć podwyższonej zmienności
Obecne nastroje kształtowane są nie tylko przez ruchy na rynku kryptowalut i poziom zmienności — uwaga inwestorów skupia się także na decyzji FOMC, który rozważa dalszy kierunek polityki pieniężnej USA. Biorąc pod uwagę spadkową tendencję inflacji oraz wzrost bezrobocia, rynek oczekuje, że Jerome Powell po raz pierwszy od 2020 roku ogłosi obniżkę stóp procentowych o 25 pkt bazowych.
Dla uczestników rynku aktywów cyfrowych, szczególnie tych liczących na szybkie wzrosty przy niższych kosztach finansowania, ewentualna zmiana polityki Fed może zasadniczo wpłynąć na nastroje. "Luzowanie polityki pieniężnej przez Fed zazwyczaj stymuluje wzrost na rynku kryptowalut" – wskazują analitycy.
Wielu obserwatorów spodziewa się także, że płynność wesprze napływ kapitału do sektora kryptowalut, szczególnie do największych tokenów, takich jak Bitcoin i Ethereum, oraz przyspieszy wdrażanie rozwiązań instytucjonalnych razem z powrotem apetytu na ryzyko.
Jeśli ETF-y, jak i fundusze na BTC i ETH uruchomione na początku 2025 roku, zaczną przyciągać duże przepływy kapitału, może dojść do istotnej zmiany trendów. Eksperci podkreślają, że taki scenariusz mógłby sprzyjać trwałemu wzrostowi cen w branży krypto.
Rosnąca dominacja Bitcoina: zdecydowana przewaga byków nad niedźwiedziami
Według analityków CryptoQuant w ciągu zaledwie czterech dni indeks Bitcoin Bull Score wzrósł z 20 do 50 punktów. Specjaliści podkreślają, że to oznacza szybkie wyjście tego aktywa ze strefy bessy. Indeks ten uwzględnia kluczowe parametry pozwalające określić tendencję na rynku BTC.
Wśród kluczowych czynników znalazł się wskaźnik MVRV, czyli stosunek wartości rynkowej do zrealizowanej kapitalizacji, który pokazuje przeciętną rentowność inwestorów, a także płynność stablecoinów, obrazującą ilość kapitału w cyfrowych tokenach powiązanych z walutami fiducjarnymi.
Kiedy Bull Score przekracza 60 punktów, większość analizowanych wskaźników daje "bycze" sygnały. Z kolei wartość indeksu na poziomie 40 lub poniżej oznacza przewagę "niedźwiedzich" nastrojów na rynku.
Analiza techniczna pokazuje, że jeszcze cztery dni temu wskaźnik ten notował minimum na poziomie 20 punktów, a obecnie osiągnął już 50. Tak szybkie odbicie świadczy o neutralnej sytuacji rynkowej według twardych danych on-chain, choć ogólny klimat rynku kryptowalut pozostaje korzystny. Wzrost wartości indeksu zbiegł się z rozpoczęciem posiedzenia Federalnego Komitetu do spraw Operacji Otwartego Rynku (FOMC) dotyczącego amerykańskiej polityki pieniężnej.
Napięcia i niepewność wokół posiedzenia Fed. Rynki w oczekiwaniu
Ten tydzień stawia przed Rezerwą Federalną poważne wyzwanie: decyzja o poziomie stóp procentowych zapadnie w momencie, gdy amerykański rynek pracy wykazuje oznaki osłabienia, co znacznie zwiększyło oczekiwania na obniżkę stóp o 25 punktów bazowych. Sytuację komplikuje jednak bezprecedensowa presja polityczna oraz napięta atmosfera wokół niezależności banku centralnego.
Dzisiejsze posiedzenie Fed odbywa się w atmosferze wyjątkowego napięcia politycznego. Do licznych ataków ze strony Donalda Trumpa i trwających sporów sądowych doszły wątpliwości co do listy uczestników.
W poniedziałek wieczorem, 15 września, amerykański sąd apelacyjny podtrzymał decyzję zezwalającą L. Cook, członkini zarządu Fed, na udział w posiedzeniu – wcześniej D. Trump podejmował próby jej odwołania, wysuwając szereg zarzutów, jednak ostatecznie została ona dopuszczona do obrad. Jednocześnie Senat zatwierdził kandydaturę Stephena Mirana, doradcy ekonomicznego Donalda Trumpa, który dołączył do rady i weźmie udział w podejmowaniu decyzji.
Kluczowe pytanie inwestorów: Dwa czy trzy cięcia?
Ponieważ decyzja Fed o obniżeniu stóp procentowych o 25 punktów bazowych jest już praktycznie przesądzona, cała uwaga inwestorów koncentruje się na kolejnych krokach Jerome'a Powella i przedstawicieli Fed. Kluczowe pytanie brzmi: czy w nowej kwartalnej prognozie regulator zdecyduje się na uwzględnienie trzech obniżek stóp w 2025 roku, czy też pozostanie przy dwóch, jak zakładano wcześniej?
Dla porównania, podczas czerwcowego posiedzenia FOMC amerykański rynek pracy prezentował się znacznie lepiej. Najnowsze prognozy, na które giełdy czekają z niecierpliwością, staną się punktem odniesienia na dwa ostatnie posiedzenia Rezerwy Federalnej w 2025 roku. To właśnie na nich skupi się uwaga podczas konferencji prasowej Jerome'a Powella — podkreślają eksperci.
Podczas lipcowego posiedzenia Fed utrzymał stopy na dotychczasowym poziomie, traktując ryzyko inflacyjne jako istotne zagrożenie. Jednak później Powell zasugerował, że przy obecnej równowadze ryzyk "należałoby dążyć do neutralnego poziomu stóp". Obecnie główna stopa wynosi 4,3%, podczas gdy przedstawiciele Fed za poziom neutralny uznają poziom 3%.
Obecna sytuacja daje Fed znacznie mniej swobody niż w 2024 roku, kiedy stopy pozostawały na poziomie 5,3%. Co więcej, otoczenie gospodarcze nie sprzyja zdecydowanemu łagodzeniu polityki pieniężnej. "Środowisko inflacyjne jest teraz inne. Rok temu inflacja obniżała się – teraz sytuacja się zmieniła" - zauważa Eric Rosengren, były prezes oddziału Fed w Bostonie.
Jednak część decydentów Fed nie widzi podstaw do dalszych obniżek. "W USA bezrobocie wynosi 4,3%, inflacja jest znacznie powyżej celu, a warunki finansowe są dość łagodne. Argumenty za cięciem stóp wydają się teraz mało przekonujące" – twierdzi Esther George, była szefowa Fed z Kansas City.
Warto jednak podkreślić, że od lipca 2025 roku sytuacja na rynku pracy w USA znacząco się zmieniła. Latem średni miesięczny przyrost miejsc pracy wynosił 150 tys., później został zrewidowany do 96 tys., a w ostatnich trzech miesiącach — tylko do 29 tys. Po raz pierwszy od 2021 roku liczba bezrobotnych w USA przekroczyła liczbę wolnych miejsc pracy.
W tym kontekście szczególnie istotne stają się sygnały, jakie Powell wyśle po oczekiwanej obniżce stóp. W sierpniu wyrażał on poważne obawy dotyczące rynku pracy, jednocześnie nieco dystansując się od kwestii inflacyjnych. "Czy Powell zaostrzy tę retorykę po słabym raporcie sierpniowym?" – zastanawiają się eksperci.
Aby potwierdzić oczekiwania rynkowe dotyczące kolejnych obniżek, prezes Fed może stanąć przed koniecznością przekonania mniej zdecydowanych członków, którzy nie chcą brać na siebie takich zobowiązań. Właśnie tutaj kryje się podstawowa intryga nadchodzących miesięcy. Dodatkowo tę łamigłówkę komplikuje bezprecedensowa presja polityczna ze strony Białego Domu. "To sprawia, że ostatnie miesiące kadencji Powella mogą być kluczowe dla przyszłej niezależności Fed" – podsumowują analitycy.
SZYBKIE LINKI